Pomoc Publiczna
Wsparcie dla sektora energetyki stanowi pomoc publiczną. W związku z tym, w celu udzielenia, jak również uzyskania wsparcia w tej postaci, konieczne jest spełnienie zasad dotyczących pomocy publicznej. Zasady te ukształtowane są zarówno w unijnych i krajowych przepisach prawa, jak i innych dokumentach unijnych i krajowych (np. wytycznych).
Pomoc publiczna w ramach PO IiŚ 2014-2020 (na cele związane z energią) będzie udzielana ze środków FS i EFRR. Będzie to „pomoc horyzontalna”. Ogólną zasadą obowiązującą w latach 2014-2020 dla pomocy publicznej na cele związane z energią jest zasada „dodatkowych kosztów inwestycji”. Przekładając tą zasadę na pomoc inwestycyjną planowaną do udzielania w ramach PO IiŚ 2014-2020 oznacza to generalnie, że inwestycyjnymi kosztami kwalifikowalnymi dla pomocy udzielanej na cele związane z energią będą mogły być wyłącznie dodatkowe koszty inwestycji bezpośrednio związane z osiągnięciem wspólnego celu, jakim jest zapewnienie konkurencyjnego, zrównoważonego i bezpiecznego systemu energetycznego w ramach unijnego rynku energii. Dodatkowe koszty inwestycji będą określane w odniesieniu do tzw. „scenariuszy alternatywnych”.
Przestają mieć zatem znaczenie zasady właściwe dla udzielania pomocy regionalnej, w tym intensywności pomocy określane w mapie pomocy regionalnej, które w latach 2007-2013 miały znaczenie dla pomocy publicznej udzielanej dla sektora energetyki.
Dla udzielania pomocy publicznej ważny jest też obowiązek płynący z art. 108 ust. 3 wz. z art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), zgodnie z którym Państwa Członkowskie mają co do zasady obowiązek informowania Komisji Europejskiej o planach przyznania pomocy (obowiązek notyfikacji). Od tej zasady istnieje jednak wyjątek istotny dla pomocy publicznej dla sektora energetyki. Wyjątek ten przewidziany został w przepisach tzw. wyłączenia blokowego – Rozporządzenia Komisji (UE) Nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu. Ten akt prawa wskazuje na warunki udzielania pomocy publicznej, których spełnienie wyłącza konieczność dokonywania notyfikacji pomocy.
Programy pomocowe, stanowiące krajową podstawę prawną udzielania pomocy publicznej w ramach PO IiŚ 2014-2020, będą uwzględniały zasady określone w przepisach ww. Rozporządzenia Komisji (UE) Nr 651/2014, zaś pomoc w ramach PO IiŚ 2014-2020 wychodząca poza te ramy będzie notyfikowana Komisji Europejskiej.
Szczegółowe informacje dotyczące zasad udzielania pomocy publicznej dla sektora energetyki w latach 2014-2020 znajdą Państwo w aktach prawnych i dokumentach wskazanych w sekcji „Zapoznaj się z prawem i obowiązującymi dokumentami w ramach PO IiŚ”.
Instrumenty finansowe
W ramach perspektywy finansowej 2014-2020 jednym ze sposobów dystrybucji unijnych funduszy jest zastosowanie instrumentów finansowych, rozumianych między innymi jako pożyczki, gwarancje czy wejścia kapitałowe, które będą mogły być użyte do osiągnięcia celów wszystkich priorytetów inwestycyjnych.
W przypadku Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 obszary, w ramach których mają znaleźć zastosowania instrumenty finansowe, to między innymi wspieranie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii.
Wdrażanie instrumentów finansowych w ramach programów na lata 2014-2020 będzie oparte na decyzji podjętej przez Instytucję Zarządzająca danym programem, po przeprowadzeniu oceny ex ante dla instrumentów finansowych. Analiza ex ante ma na celu zidentyfikowanie obszarów w których „zawodzi” rynek, a następnie na tej podstawie wskazanie na najbardziej optymalne mechanizmy, które mają załagodzić zidentyfikowane słabe strony rynku.
Dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 została przeprowadzona ocena wstępna ocena możliwości zastosowania instrumentów finansowych przez Bank Światowy w 2013 roku, z której wynikami można zapoznać się poniżej:
Obecnie na podstawie art. 37 Rozporządzenia Rady 1303/2013, dla Priorytetu I Zmniejszenie emisyjności gospodarki dokonywana jest szczegółowa ocena, która precyzyjnie określi m.in. wielkość zawodności rynku, nieoptymalny poziom inwestycji, wartość dodaną inwestycji, szacunki dotyczące wkładu publicznego i prywatnego, proponowaną strategię inwestycyjną, zasady wynagradzania, itp. Przedmiotowe badanie przeprowadza Europejski Bank Inwestycyjny. Spodziewany termin zakończenia badania to koniec II kwartału 2015 r.
Informacje na temat PO IiŚ 2014-2020 dostępne są także na stronie: www.pois.gov.pl